ਮਾਰਗਸ਼ੀਰਸ਼ਾ ਭੌਮਵਤੀ ਮੱਸਿਆ- ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੌਮਵਤੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਦਾ ਬਹੁਤ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ, ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਵਾ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਫਲਦਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਭੌਮਵਤੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਮੰਗਲਵਾਰ, ਦਸੰਬਰ 12, 2023 ਨੂੰ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ।

ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ- ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਰਗਸ਼ੀਰਸ਼ਾ/ਅਗਹਾਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਨਵੀਂ ਚੰਦਰਮਾ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਰੇ ਮਨ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹਰ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਪੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਮਾਵਸਿਆ ‘ਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਗਾਇਬ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਅਰਦਾਸ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਭਗਵਾਨ ਜ਼ਰੂਰ ਸੁਣਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਧ ਅਮਾਵਸਿਆ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰੀਕ ‘ਤੇ ਪਿਤ੍ਰੂਦੇਵ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਪਿਤਰ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ, ਦਾਨ ਕਰਨਾ, ਗਰੀਬਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਪੁੰਨ ਅਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਅਮਾਵਸਿਆ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹਨੂੰਮਾਨ ਜੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਖਾਸ ਦਿਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜੋਤਿਸ਼ ਅਤੇ ਪੌਰਾਣਿਕ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੰਦਰਮਾ ਮਨ ਦਾ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਅਮਾਵਸਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਰਘ ਭੇਟ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਦੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਤੀਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਹੋ ਜਾਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਭਰਿਆ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਦਰਸ਼ਨ ਅਮਾਵਸਿਆ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਜੀਵਨ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਬਣਨ ਲੱਗੇਗਾ।

ਅਗਹਾਨ ਭਾਵ ਮਾਰਗਸ਼ੀਰਸ਼ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਰੂਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪੂਰਾ ਮਹੀਨਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਭ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੀਪਲ ਜਾਂ ਬੋਹੜ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਨੂੰ ਕੱਚਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਰੁੱਖ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੀਵਾ ਜਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਖੀਰ, ਪੁਰੀ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈ ਬਣਾ ਕੇ ਦੱਖਣ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਰੱਖ ਕੇ ਅਤੇ ਦੀਵਾ ਜਗਾਉਣ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੰਡਲੀ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ ਧਨ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਰਾਹ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇਗਾ।

ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ

– ਭੌਮਵਤੀ ਅਮਾਵਸਿਆ ਦੇ ਦਿਨ ਬ੍ਰਹਮ ਮੁਹੂਰਤਾ ਵਿੱਚ ਜਾਗ ਕੇ ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰੋ।
– ਅਮਾਵਸਿਆ ਦੇ ਦਿਨ ਚੁੱਪ ਰਹੋ ਅਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖੋ।
– ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕੋ।
– ਗੰਗਾ ਜਲ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ, ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
– ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਤਿਲ ਦੇ ਨਾਲ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਓ।
– ਇਸ ਦਿਨ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਰਦਾਨ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
– ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਦੀ ਜਾਂ ਝੀਲ ਦੇ ਕੰਢੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤਿਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਜਲ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਰੋ।
– ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਧੂਪ, ਦੀਵਾ, ਧੂਪ ਆਦਿ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ।
– ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰੀਬਾਂ ਜਾਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਖੁਆਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਭੋਜਨ ਖੁਦ ਖਾਓ।
– ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਦਾਨ ਕਰੋ।
– ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਾਵਸਿਆ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦਿਨ ਹਨੂੰਮਾਨ ਜੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
– ਇਸ ਦਿਨ ‘ਓਮ ਪਿਤ੍ਰਭ੍ਯ: ਨਮਹ’ ਮੰਤਰ ਦਾ 108 ਵਾਰ ਜਾਪ ਕਰੋ।